تعيين اينكه فردي به عارضه عدم تحمل غذايي يا آلرژي غذايي است يا خير، دشوار است.به گزارش بهداشت نيوز بررسيهاي نشان مي دهند كهدر حدود يك پنجم بزرگسالان در بريتانيا دچار عارضه عدم تحمل مواد غذايي هستند و از طرفي شناسايي موادي كه عدم تحمل را ايجاد ميكنند كار آساني نيست.عدم تحمل غذا چيست؟
عدم تحمل مواد غذايي شايعتر از آلرژي به نظر ميرسد و بررسيهاي اخير نشان داده كه يك پنجم بزرگسالان در بريتانيا دچار اين عارضه هستند. علائم عدم تحمل مواد غذايي آهستهتر از آلرژي به مواد غذايي ظاهر ميشود شامل نفخ، تهوع و استفراغ و گرفتگي معده است.
شناسايي موادي كه عدم تحمل را ايجاد ميكنند كار آساني نيست و براي همين اغلب مشخص نيست كه چرا يك فرد داراي عدم تحمل به نوع خاصي از مواد غذايي است. تشخيص عدم تحمل به مواد غذايي ممكن است با ساير مشكلات دستگاه گوارش مانند سندرم روده تحريك پذير و بيماري التهابي روده تداخل ايجاد كند.علايم عدم تحمل غذايي
تعيين اينكه فردي به عارضه عدم تحمل غذايي يا آلرژي غذايي است يا خير، موضوعي دشوار محسوب مي شود، از آن جهت كه، نشانهها و علايم اين دو اختلال اغلب اوقات همپوشاني دارند.
طبق نظر پزشك جيمز لي / James Li، متخصص آلرژي باليني در مايو كلينيك، زماني كه موضوع آلرژي در ميان است، حتي مقدار خيلي كم غذا سبب بروز علايم ميشود، همچنان كه در مورد بادام زميني مشاهده ميگردد.
در حالي كه در عدم تحمل غذايي، مقادير كم غذا اغلب اوقات هيچ نوع واكنشي به دنبال ندارند. در مقايسه با آلرژي غذايي معمولاً بروز علايم عدم تحمل غذايي زمان طولانيتري دارد.
علايم عدم تحمل غذايي به طور معمول چند ساعت پس از خوردن غذا يا تركيبي كه فرد نسبت به آن دچار عدم تحمل است، آغاز ميشود و ممكن است از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد. در برخي موارد آغاز بروز علايم عدم تحمل غذايي تا ۴۸ ساعت طول ميكشد.
برخي از مردم نسبت به چند گروه مختلف غذايي دچار عدم تحمل هستند، كه اين موضوع باعث ميشود تا براي پزشكها تعيين اينكه اين افراد دچار بيماريهاي مزمن يا عدم تحمل غذايي هستند، دشوار شود. تعيين اينكه فرد نسبت به كدام غذا يا غذاها دچار عدم تحمل است ممكن است به زمان زيادي نياز داشته باشد.شايعترين انواع عدم تحمل غذايي
فهرست زير شايعترين علايم عدم تحمل غذايي را بر مبناي اعلام ادارۀ غذاي NSW استراليا، نشان ميدهد:
نفخ ميگرن سردرد سرفه آبريزش بيني درد معده تحريك روده كهير
چه مواردي منجر به عدم تحمل غذايي مي شود؟عدم تحمل لاكتوز
عدم تحمل لاكتوز به دليل ناتواني سيستم گوارش براي هضم لاكتوز به وجود ميآيد. لاكتوز قند شير است. عدم تحمل لاكتوز نتيجهي كمبود توليد آنزيم لاكتاز است.
اين آنزيم مسئول گوارش لاكتوز است و به جذب آن نيز كمك ميكند. به طور كل اين عارضه ميتواند موقتي يا دائمي باشد.عدم تحمل گلوتن يا بيماري سلياك
گلوتن گليكوپروتئين موجود در بسياري از غذاها از جمله گندم، جو دوسر و يا جو است. كسي كه عدم تحمل گلوتن دارد، رودهي كوچك او نميتواند گلوتن را هضم كند؛ بنابراين يك واكنش التهابي در رودهاش بروز ميكند. معمولاً عدم تحمل گلوتن يك عارضهي هميشگي است.
اين نوع عدم تحمل، يك عدم تحمل غذايي خودايمني است و علائم اصلي آن شامل موارد زير ميشود:
كاهش وزن و از دست دادن اشتها تهوع و استفراغ از دست دادن توده عضلاني
عدم تحمل ساكاروز
عدم تحمل ساكاروز يك نوع عدم تحمل نسبت به قند است كه به دليل كمبود آنزيمي به نام ساكراز بروز ميكند. نبودن اين آنزيم موجب ناتواني در هضم ساكاروز ميشود كه علائمي مانند اسهال، نفخ و شكم درد دارد.عدم تحمل فروكتوز
فروكتوز موجود در ميوهها ميتواند موجب نوعي از عدم تحمل غذايي شود.
فروكتوز قند موجود در ميوهها، برخي از سبزيجات و عسل است كه اگر رودههاي شما نتوانند آن را هضم كنند دچار علائم عدم تحمل غذايي خواهيد شد. فرقي نميكند چه نوع عدم تحمل غذايي داريد. بايد جهت كنترل بيماري خود به پزشك مراجعه كنيد.
اين عوارض ميتوانند منجر به مشكلات متعددي در سلامتي شوند، مانند عدم جذب مواد مغذي مورد نياز بدن كه براي عملكرد مناسب مورد نيازند. در برخي موارد، ممكن است نياز به بررسيهاي تخصصي داشته باشيد تا بهترين راهكار درماني را در پيش بگيريد.علل عدم تحمل غذايي
عدم تحمل غذايي ميتواند علل متعددي داشته باشد، و در اينجا به هر يك از اين علل پرداخته خواهد شد.فقدان يك آنزيم
آنزيمها براي هضم كامل غذا مورد نياز هستند. اگر برخي از آنزيمها در فرد وجود نداشته باشد يا مقدار آنها ناكافي باشد، احتمال دارد كه عمل هضم به طور كامل صورت نگيرد.
مردمي كه دچار عدم تحمل نسبت به لاكتوز هستند داراي لاكتاز كافي نيستند. لاكتاز، آنزيمي است كه قند شير (لاكتوز) را خرد كرده به مولكولهاي كوچكتر تبديل ميكند كه بدن بتواند آنها را باز هم خردتر كرده و از طريق روده جذب كند.
اگر لاكتوز در دستگاه گوارش باقي بماند، ميتواند سبب ايجاد گرفتگي، درد معده، نفخ، اسهال و توليد گاز شود. مردم دچار آلرژي نسبت به شير داراي علايمي مشابه افراد داراي عدم تحمل به لاكتوز هستند. چراكه در اكثر موارد ، افراد دچار عدم تحمل لاكتوز به طور شايع و به غلط مبتلا به آلرژي تشخيص داده ميشوند
محققان "بيمارستان و مركز بهداشت كودكان مري بريج" در تاكوما، پي بردهاند كه عدم تحمل فروكتوز همراه درد برگشت كننده يا عملكردي شكم در كودكان شايع است. تقريباً تمامي غذاها براي هضم كامل نياز به يك آنزيم دارند. بر مبناي اعلام "بنياد آلرژي بريتانيا"، كمبود آنزيم يك علت شايع عدم تحمل غذايي است. علل شيميايي عدم تحمل غذايي
برخي مواد شيميايي موجود در غذاها و نوشيدنيها ميتوانند سبب بروز عدم تحمل شوند، كه از جملۀ آنها ميتوان به انواع پنير، و كافئين قهوه، چاي و شكلات اشاره كرد. برخي از مردم در مقايسه با ديگران نسبت به اين مواد شيميايي آسيبپذيري بيشتري دارند.مسموميت غذايي - سموم
برخي از غذاها به طور طبيعي موادي شيميايي ايجاد ميكنند كه ميتوانند اثرات سمي بر بدن انسان داشته باشند و باعث بروز اسهال، تهوع و استفراغ شوند.
لوبياهاي نپخته داراي افلاتوكسينهايي هستند كه ميتوانند سبب ايجاد مشكلات گوارشي بسيار ناخوشايندي شوند. لوبياهايي كه خوب پخته شده باشند فاقد اين سم هستند؛ بنابراين مردم ممكن است دچار اين نگراني شوند كه چرا به يك وعده غذاي لوبيا واكشن نشان ميدهند و به وعدۀ ديگري از آن خير. وجود هيستامين طبيعي در برخي غذاها
برخي غذاها مثل ماهي كه به خوبي نگهداري نشده باشد ميتوانند همچنان كه رو به "فساد" ميروند مقدار زيادي هيستامين در خود انباشته كنند. برخي از مردم به طور مشخص نسبت به اين هيستامين طبيعي دچار حساسيت هستند و در آنها راشهاي پوستي، كرامپهاي شكمي، اسهال، استفراغ و تهوع ايجاد ميشود.
اغلب اوقات علايم شبيه به آنافيلاكسي (يك واكنش آلرژيك بسيار قوي) است.ساليسيلاتهاي موجود در بسياري از غذاها
عدم تحمل ساليسيلات كه به نام حساسيت ساليسيلات نيز شناخته ميشود وقتي بروز ميكند كه فرد نسبت به مقادير نرمال ساليسيلات خورده شده واكنش نشان ميدهد. ساليسيلاتها مشتقات اسيد ساليسيليك هستند، كه به طور طبيعي در گياهان به عنوان يك مكانيسم يا ساز و كار دفاعي در برابر باكتريهاي مضر، قارچ، حشرات و بيماريها وجود دارند.
اين مواد شيميايي در بسياري از غذاها وجود دارند و اغلب مردم بدون هر گونه عوارض جانبي ميتوانند غذاهاي حاوي ساليسيلات را مصرف كنند.
به هر جهت، برخي از مردم پس از خوردن مقادير زياد غذاي حاوي ساليسيلات دچار مشكل ميشوند. افراد دچار عدم تحمل نسبت به ساليسيلات بايد از خوردن مقادير زياد غذاهاي حاوي اين ماده خودداري كنند.
ساليسيلاتها در اغلب غذاهاي داراي منشأ گياهي شامل اكثر ميوهها و سبزيجات، چاشنيها، گياهان دارويي، چاي، و افزودنيهاي معطر وجود دارند.
طعم نعناع، سس گوجه فرنگي، انواع توت، و مركبات به طور مشخص داراي مقادير بالاي ساليسيلات هستند. غذاهاي فرآوري شده و داراي افزودنيهاي طعمدار معمولاً مقادير بالايي از ساليسيلاتها را دارند.افزودنيها و عدم تحمل غذايي
عدم تحمل نسبت به مكمل غذايي يك مشكل دايماً رو به رشد در طول سه دهۀ گذشته بوده است، زيرا مواد غذايي هر چه بيشتر و بيشتر حاوي مواد افزوده ميشوند. با وجود اين تخمين زده ميشود كه ابتلا به عدم تحمل نسبت به مواد افزودۀ غذايي مبتلابه بيش از ۱ درصد مردم نيست.
مواد افزوده براي تقويت طعم، بالاتر بردن تقاضاي غذاها و افزايش عمر بستهبندي آنها به كار ميروند.
مثالهايي در مورد مواد افزودني غذايي عبارتند از:
آنتياكسيدانها رنگدهندههاي صنعتي طعمدهندههاي صناعي امولسيون كنندهها تقويت كنندههاي طعم مواد نگهدارنده شيرين كنندهها
از هزاران مكمل مورد استفاده در صنايع غذايي، گمان بر آن است كه درصد اندكي از آنها سبب مشكل ميشوند.
نيتراتها - به عنوان مسبب خارش و راشهاي پوستي شناخته ميشوند. گوشتهاي قرمز فرآوري شده به طور معمول مقدار زيادي نيترات و نيتريت دارند. MSG (مونوسديم گلوتامات) - به عنوان تقويت كنندۀ طعم و بو به كار ميرود و به عنوان عامل ايجاد سردرد شناخته ميشود. سولفيتها - به عنوان نگهدارنده و تقويت كننده در غذاها استفاده ميشود. برخي رنگ دهندهها - به ويژه كارمين (قرمز) و اناتو (زرد).
تشخيص عدم تحمل غذايي
تشخيص اين موضوع كه فرد دچار عدم تحمل غذايي يا آلرژي غذايي است كار سادهاي نيست، زيرا نشانهها و علايم اين دو اختلال اغلب اوقات همپوشاني دارند. وجود برخي الگوها در علايم ميتواند به پزشكان در تمايز بين اين دو بيماري كمك كند.
در اكثريت قاطع موارد ايجاد علايم مربوط به عدم تحمل غذايي نسبت به علايم آلرژي غذايي نياز به زمان طولانيتري دارد. از اين رو، به بيماران توصيه ميشود دفتر يادداشت روزانهاي داشته باشند و فهرست غذاهاي مصرف شدۀ خود، زمان بروز علايم و ويژگيهاي آنها را در آن قيد كنند.
دادههاي موجود در دفترچه مزبور ميتواند در شناسايي علت بروز واكنشهاي جانبي و كارهايي كه بايد انجام داد به پزشك يا متخصص تغذيه كمك كند. گذشته از عدم تحمل لاكتوز و بيماري سلياك، هيچ نوع تست دقيق، قابل اعتماد و معتبر براي شناسايي عدم تحمل غذايي وجود ندارد.رژيم محروميت غذايي
بهترين ابزار تشخيصي در اين مورد از دور خارج كردن اقلام غذايي (رژيم محروميت غذايي) است كه به نام رژيم غذايي حذف يا تشخيصي نيز شناخته ميشود. عدم تحمل نسبت به غذاهايي كه منظماً مصرف ميشوند ممكن است نتيجۀ واكنشهاي عارضي باشد كه به يكديگر انتقال مييابند.
وقتي اين مورد بروز كند، تشخيص اين موضوع كه مشكل از كدام غذا ناشي ميشود دشوار خواهد بود. در اينجا ريسك بالايي براي بروز تشخيص خطا در مورد يك اختلال مزمن يا بيماري وجود دارد. رژيم محروميت غذايي در متمايز كردن عامل ايجاد عدم تحمل غذايي بسيار مفيد است.
در يك رژيم محروميت غذايي متعارف، غذاي مظنون به ايجاد عدم تحمل از رژيم غذايي فرد در دورۀ زماني مشخصي حذف ميشود، كه اين زمان به طور معمول از ۲ هفته تا ۲ ماه خواهد بود.
اگر پس از حذف غذاي مزبور در طول اين مدت واكنشهاي جانبي رفع شوند، به احتمال زياد مقصر ايجاد عدم تحمل غذايي پيدا شده است. اين روش هنگامي مورد تأييد صريحتر قرار خواهد گرفت كه با افزودن مجدد غذاي مزبور به رژيم غذايي، علايم عدم تحمل غذايي نيز مجدداً بروز يافته باشند.
پزشك ممكن است براي از تشخيص خارج كردن آلرژي غذايي انجام تست پوستي يا تست خون را توصيه كند. تست خراش پوست
تستي است كه واكنش فرد به يك غذاي مشخص را ارزيابي ميكند. در اين تست مقدار كمي از غذاي مظنون به ايجاد آلرژي بر پشت بيمار يا ساعد وي قرار داده ميشود. سپس پوست با استفاده از سوزن خراش داده ميشود كه اين كار امكان ميدهد تا مادۀ غذايي مزبور به زير سطح پوست راه يابد.
افراد دچار آلرژي با ايجاد يك حالت برجستگي در ناحيۀ مورد آزمايش به اين وضعيت جواب ميدهند. در هر حال تست خراش پوست صد در صد قابل اعتماد نيست. تست خون
سطح آنتيباديهاي IgE (ايمنوگلوبولين E) را اندازهگيري ميكند. تست خون نيز بهطور صد درصد قابل اعتماد نيست. وجود آنتيباديهاي IgE ممكن است بخشي از پاسخ نرمال انسان باشد و بر مبناي مطالعۀ منتشر شده در CMAJ بيش از آنكه نشان دهندۀ واكنش جانبي باشند نشانگر تحمل هستند.
بهترين درمان براي عدم تحمل غذايي در حال حاضر يا خودداري از خوردن برخي غذاها يا خوردن آنها در مقادير كمتر است، و نيز مصرف مكملهايي كه ميتوانند به عمل هضم غذا كمك كنند.
تعيين اينكه فردي به عارضه عدم تحمل غذايي يا آلرژي غذايي است يا خير، دشوار است.به گزارش بهداشت نيوز بررسيهاي نشان مي دهند كهدر حدود يك پنجم بزرگسالان در بريتانيا دچار عارضه عدم تحمل مواد غذايي هستند و از طرفي شناسايي موادي كه عدم تحمل را ايجاد ميكنند كار آساني نيست.عدم تحمل غذا چيست؟
عدم تحمل مواد غذايي شايعتر از آلرژي به نظر ميرسد و بررسيهاي اخير نشان داده كه يك پنجم بزرگسالان در بريتانيا دچار اين عارضه هستند. علائم عدم تحمل مواد غذايي آهستهتر از آلرژي به مواد غذايي ظاهر ميشود شامل نفخ، تهوع و استفراغ و گرفتگي معده است.
شناسايي موادي كه عدم تحمل را ايجاد ميكنند كار آساني نيست و براي همين اغلب مشخص نيست كه چرا يك فرد داراي عدم تحمل به نوع خاصي از مواد غذايي است. تشخيص عدم تحمل به مواد غذايي ممكن است با ساير مشكلات دستگاه گوارش مانند سندرم روده تحريك پذير و بيماري التهابي روده تداخل ايجاد كند.علايم عدم تحمل غذايي
تعيين اينكه فردي به عارضه عدم تحمل غذايي يا آلرژي غذايي است يا خير، موضوعي دشوار محسوب مي شود، از آن جهت كه، نشانهها و علايم اين دو اختلال اغلب اوقات همپوشاني دارند.
طبق نظر پزشك جيمز لي / James Li، متخصص آلرژي باليني در مايو كلينيك، زماني كه موضوع آلرژي در ميان است، حتي مقدار خيلي كم غذا سبب بروز علايم ميشود، همچنان كه در مورد بادام زميني مشاهده ميگردد.
در حالي كه در عدم تحمل غذايي، مقادير كم غذا اغلب اوقات هيچ نوع واكنشي به دنبال ندارند. در مقايسه با آلرژي غذايي معمولاً بروز علايم عدم تحمل غذايي زمان طولانيتري دارد.
علايم عدم تحمل غذايي به طور معمول چند ساعت پس از خوردن غذا يا تركيبي كه فرد نسبت به آن دچار عدم تحمل است، آغاز ميشود و ممكن است از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد. در برخي موارد آغاز بروز علايم عدم تحمل غذايي تا ۴۸ ساعت طول ميكشد.
برخي از مردم نسبت به چند گروه مختلف غذايي دچار عدم تحمل هستند، كه اين موضوع باعث ميشود تا براي پزشكها تعيين اينكه اين افراد دچار بيماريهاي مزمن يا عدم تحمل غذايي هستند، دشوار شود. تعيين اينكه فرد نسبت به كدام غذا يا غذاها دچار عدم تحمل است ممكن است به زمان زيادي نياز داشته باشد.شايعترين انواع عدم تحمل غذايي
فهرست زير شايعترين علايم عدم تحمل غذايي را بر مبناي اعلام ادارۀ غذاي NSW استراليا، نشان ميدهد:
نفخ ميگرن سردرد سرفه آبريزش بيني درد معده تحريك روده كهير
چه مواردي منجر به عدم تحمل غذايي مي شود؟عدم تحمل لاكتوز
عدم تحمل لاكتوز به دليل ناتواني سيستم گوارش براي هضم لاكتوز به وجود ميآيد. لاكتوز قند شير است. عدم تحمل لاكتوز نتيجهي كمبود توليد آنزيم لاكتاز است.
اين آنزيم مسئول گوارش لاكتوز است و به جذب آن نيز كمك ميكند. به طور كل اين عارضه ميتواند موقتي يا دائمي باشد.عدم تحمل گلوتن يا بيماري سلياك
گلوتن گليكوپروتئين موجود در بسياري از غذاها از جمله گندم، جو دوسر و يا جو است. كسي كه عدم تحمل گلوتن دارد، رودهي كوچك او نميتواند گلوتن را هضم كند؛ بنابراين يك واكنش التهابي در رودهاش بروز ميكند. معمولاً عدم تحمل گلوتن يك عارضهي هميشگي است.
اين نوع عدم تحمل، يك عدم تحمل غذايي خودايمني است و علائم اصلي آن شامل موارد زير ميشود:
كاهش وزن و از دست دادن اشتها تهوع و استفراغ از دست دادن توده عضلاني
عدم تحمل ساكاروز
عدم تحمل ساكاروز يك نوع عدم تحمل نسبت به قند است كه به دليل كمبود آنزيمي به نام ساكراز بروز ميكند. نبودن اين آنزيم موجب ناتواني در هضم ساكاروز ميشود كه علائمي مانند اسهال، نفخ و شكم درد دارد.عدم تحمل فروكتوز
فروكتوز موجود در ميوهها ميتواند موجب نوعي از عدم تحمل غذايي شود.
فروكتوز قند موجود در ميوهها، برخي از سبزيجات و عسل است كه اگر رودههاي شما نتوانند آن را هضم كنند دچار علائم عدم تحمل غذايي خواهيد شد. فرقي نميكند چه نوع عدم تحمل غذايي داريد. بايد جهت كنترل بيماري خود به پزشك مراجعه كنيد.
اين عوارض ميتوانند منجر به مشكلات متعددي در سلامتي شوند، مانند عدم جذب مواد مغذي مورد نياز بدن كه براي عملكرد مناسب مورد نيازند. در برخي موارد، ممكن است نياز به بررسيهاي تخصصي داشته باشيد تا بهترين راهكار درماني را در پيش بگيريد.علل عدم تحمل غذايي
عدم تحمل غذايي ميتواند علل متعددي داشته باشد، و در اينجا به هر يك از اين علل پرداخته خواهد شد.فقدان يك آنزيم
آنزيمها براي هضم كامل غذا مورد نياز هستند. اگر برخي از آنزيمها در فرد وجود نداشته باشد يا مقدار آنها ناكافي باشد، احتمال دارد كه عمل هضم به طور كامل صورت نگيرد.
مردمي كه دچار عدم تحمل نسبت به لاكتوز هستند داراي لاكتاز كافي نيستند. لاكتاز، آنزيمي است كه قند شير (لاكتوز) را خرد كرده به مولكولهاي كوچكتر تبديل ميكند كه بدن بتواند آنها را باز هم خردتر كرده و از طريق روده جذب كند.
اگر لاكتوز در دستگاه گوارش باقي بماند، ميتواند سبب ايجاد گرفتگي، درد معده، نفخ، اسهال و توليد گاز شود. مردم دچار آلرژي نسبت به شير داراي علايمي مشابه افراد داراي عدم تحمل به لاكتوز هستند. چراكه در اكثر موارد ، افراد دچار عدم تحمل لاكتوز به طور شايع و به غلط مبتلا به آلرژي تشخيص داده ميشوند
محققان "بيمارستان و مركز بهداشت كودكان مري بريج" در تاكوما، پي بردهاند كه عدم تحمل فروكتوز همراه درد برگشت كننده يا عملكردي شكم در كودكان شايع است. تقريباً تمامي غذاها براي هضم كامل نياز به يك آنزيم دارند. بر مبناي اعلام "بنياد آلرژي بريتانيا"، كمبود آنزيم يك علت شايع عدم تحمل غذايي است. علل شيميايي عدم تحمل غذايي
برخي مواد شيميايي موجود در غذاها و نوشيدنيها ميتوانند سبب بروز عدم تحمل شوند، كه از جملۀ آنها ميتوان به انواع پنير، و كافئين قهوه، چاي و شكلات اشاره كرد. برخي از مردم در مقايسه با ديگران نسبت به اين مواد شيميايي آسيبپذيري بيشتري دارند.مسموميت غذايي - سموم
برخي از غذاها به طور طبيعي موادي شيميايي ايجاد ميكنند كه ميتوانند اثرات سمي بر بدن انسان داشته باشند و باعث بروز اسهال، تهوع و استفراغ شوند.
لوبياهاي نپخته داراي افلاتوكسينهايي هستند كه ميتوانند سبب ايجاد مشكلات گوارشي بسيار ناخوشايندي شوند. لوبياهايي كه خوب پخته شده باشند فاقد اين سم هستند؛ بنابراين مردم ممكن است دچار اين نگراني شوند كه چرا به يك وعده غذاي لوبيا واكشن نشان ميدهند و به وعدۀ ديگري از آن خير. وجود هيستامين طبيعي در برخي غذاها
برخي غذاها مثل ماهي كه به خوبي نگهداري نشده باشد ميتوانند همچنان كه رو به "فساد" ميروند مقدار زيادي هيستامين در خود انباشته كنند. برخي از مردم به طور مشخص نسبت به اين هيستامين طبيعي دچار حساسيت هستند و در آنها راشهاي پوستي، كرامپهاي شكمي، اسهال، استفراغ و تهوع ايجاد ميشود.
اغلب اوقات علايم شبيه به آنافيلاكسي (يك واكنش آلرژيك بسيار قوي) است.ساليسيلاتهاي موجود در بسياري از غذاها
عدم تحمل ساليسيلات كه به نام حساسيت ساليسيلات نيز شناخته ميشود وقتي بروز ميكند كه فرد نسبت به مقادير نرمال ساليسيلات خورده شده واكنش نشان ميدهد. ساليسيلاتها مشتقات اسيد ساليسيليك هستند، كه به طور طبيعي در گياهان به عنوان يك مكانيسم يا ساز و كار دفاعي در برابر باكتريهاي مضر، قارچ، حشرات و بيماريها وجود دارند.
اين مواد شيميايي در بسياري از غذاها وجود دارند و اغلب مردم بدون هر گونه عوارض جانبي ميتوانند غذاهاي حاوي ساليسيلات را مصرف كنند.
به هر جهت، برخي از مردم پس از خوردن مقادير زياد غذاي حاوي ساليسيلات دچار مشكل ميشوند. افراد دچار عدم تحمل نسبت به ساليسيلات بايد از خوردن مقادير زياد غذاهاي حاوي اين ماده خودداري كنند.
ساليسيلاتها در اغلب غذاهاي داراي منشأ گياهي شامل اكثر ميوهها و سبزيجات، چاشنيها، گياهان دارويي، چاي، و افزودنيهاي معطر وجود دارند.
طعم نعناع، سس گوجه فرنگي، انواع توت، و مركبات به طور مشخص داراي مقادير بالاي ساليسيلات هستند. غذاهاي فرآوري شده و داراي افزودنيهاي طعمدار معمولاً مقادير بالايي از ساليسيلاتها را دارند.افزودنيها و عدم تحمل غذايي
عدم تحمل نسبت به مكمل غذايي يك مشكل دايماً رو به رشد در طول سه دهۀ گذشته بوده است، زيرا مواد غذايي هر چه بيشتر و بيشتر حاوي مواد افزوده ميشوند. با وجود اين تخمين زده ميشود كه ابتلا به عدم تحمل نسبت به مواد افزودۀ غذايي مبتلابه بيش از ۱ درصد مردم نيست.
مواد افزوده براي تقويت طعم، بالاتر بردن تقاضاي غذاها و افزايش عمر بستهبندي آنها به كار ميروند.
مثالهايي در مورد مواد افزودني غذايي عبارتند از:
آنتياكسيدانها رنگدهندههاي صنعتي طعمدهندههاي صناعي امولسيون كنندهها تقويت كنندههاي طعم مواد نگهدارنده شيرين كنندهها
از هزاران مكمل مورد استفاده در صنايع غذايي، گمان بر آن است كه درصد اندكي از آنها سبب مشكل ميشوند.
نيتراتها - به عنوان مسبب خارش و راشهاي پوستي شناخته ميشوند. گوشتهاي قرمز فرآوري شده به طور معمول مقدار زيادي نيترات و نيتريت دارند. MSG (مونوسديم گلوتامات) - به عنوان تقويت كنندۀ طعم و بو به كار ميرود و به عنوان عامل ايجاد سردرد شناخته ميشود. سولفيتها - به عنوان نگهدارنده و تقويت كننده در غذاها استفاده ميشود. برخي رنگ دهندهها - به ويژه كارمين (قرمز) و اناتو (زرد).
تشخيص عدم تحمل غذايي
تشخيص اين موضوع كه فرد دچار عدم تحمل غذايي يا آلرژي غذايي است كار سادهاي نيست، زيرا نشانهها و علايم اين دو اختلال اغلب اوقات همپوشاني دارند. وجود برخي الگوها در علايم ميتواند به پزشكان در تمايز بين اين دو بيماري كمك كند.
در اكثريت قاطع موارد ايجاد علايم مربوط به عدم تحمل غذايي نسبت به علايم آلرژي غذايي نياز به زمان طولانيتري دارد. از اين رو، به بيماران توصيه ميشود دفتر يادداشت روزانهاي داشته باشند و فهرست غذاهاي مصرف شدۀ خود، زمان بروز علايم و ويژگيهاي آنها را در آن قيد كنند.
دادههاي موجود در دفترچه مزبور ميتواند در شناسايي علت بروز واكنشهاي جانبي و كارهايي كه بايد انجام داد به پزشك يا متخصص تغذيه كمك كند. گذشته از عدم تحمل لاكتوز و بيماري سلياك، هيچ نوع تست دقيق، قابل اعتماد و معتبر براي شناسايي عدم تحمل غذايي وجود ندارد.رژيم محروميت غذايي
بهترين ابزار تشخيصي در اين مورد از دور خارج كردن اقلام غذايي (رژيم محروميت غذايي) است كه به نام رژيم غذايي حذف يا تشخيصي نيز شناخته ميشود. عدم تحمل نسبت به غذاهايي كه منظماً مصرف ميشوند ممكن است نتيجۀ واكنشهاي عارضي باشد كه به يكديگر انتقال مييابند.
وقتي اين مورد بروز كند، تشخيص اين موضوع كه مشكل از كدام غذا ناشي ميشود دشوار خواهد بود. در اينجا ريسك بالايي براي بروز تشخيص خطا در مورد يك اختلال مزمن يا بيماري وجود دارد. رژيم محروميت غذايي در متمايز كردن عامل ايجاد عدم تحمل غذايي بسيار مفيد است.
در يك رژيم محروميت غذايي متعارف، غذاي مظنون به ايجاد عدم تحمل از رژيم غذايي فرد در دورۀ زماني مشخصي حذف ميشود، كه اين زمان به طور معمول از ۲ هفته تا ۲ ماه خواهد بود.
اگر پس از حذف غذاي مزبور در طول اين مدت واكنشهاي جانبي رفع شوند، به احتمال زياد مقصر ايجاد عدم تحمل غذايي پيدا شده است. اين روش هنگامي مورد تأييد صريحتر قرار خواهد گرفت كه با افزودن مجدد غذاي مزبور به رژيم غذايي، علايم عدم تحمل غذايي نيز مجدداً بروز يافته باشند.
پزشك ممكن است براي از تشخيص خارج كردن آلرژي غذايي انجام تست پوستي يا تست خون را توصيه كند. تست خراش پوست
تستي است كه واكنش فرد به يك غذاي مشخص را ارزيابي ميكند. در اين تست مقدار كمي از غذاي مظنون به ايجاد آلرژي بر پشت بيمار يا ساعد وي قرار داده ميشود. سپس پوست با استفاده از سوزن خراش داده ميشود كه اين كار امكان ميدهد تا مادۀ غذايي مزبور به زير سطح پوست راه يابد.
افراد دچار آلرژي با ايجاد يك حالت برجستگي در ناحيۀ مورد آزمايش به اين وضعيت جواب ميدهند. در هر حال تست خراش پوست صد در صد قابل اعتماد نيست. تست خون
سطح آنتيباديهاي IgE (ايمنوگلوبولين E) را اندازهگيري ميكند. تست خون نيز بهطور صد درصد قابل اعتماد نيست. وجود آنتيباديهاي IgE ممكن است بخشي از پاسخ نرمال انسان باشد و بر مبناي مطالعۀ منتشر شده در CMAJ بيش از آنكه نشان دهندۀ واكنش جانبي باشند نشانگر تحمل هستند.
بهترين درمان براي عدم تحمل غذايي در حال حاضر يا خودداري از خوردن برخي غذاها يا خوردن آنها در مقادير كمتر است، و نيز مصرف مكملهايي كه ميتوانند به عمل هضم غذا كمك كنند.