بهترين مرجع گزيده مطالب

فوق تخصص بيماري‌هاي گوارش و كبد با اشاره به علل بروز كبد چرب، گفت: در اكثر موارد چاقي، اختلال در چربي‌هاي خون و كم تحركي از علل كبد چرب است.
دكتر سيد مويد علويان در گفت‌وگو با ايسنا، با بيان اينكه كبد نقش مهمي در ذخيره‌سازي و سوخت‌وساز چربي بر عهده دارد، گفت: كبد چرب طبيعي حاوي كمتر از حدود پنج گرم چربي در ۱۰۰ گرم وزن خود بوده كه از اين ميزان ۱۴ درصد تري‌گليسريد، ۶۴ درصد فسفوليپيد، هشت درصد كلسترول و ۱۴ درصد اسيد چرب است. بنابراين بايد توجه كرد كه در كبد چرب، ميزان چربي در كبد بيش از پنج درصد وزن كبد است كه در اين شرايط بيش از نيمي از چربي‌ها را تري گليسيريد تشكيل مي‌دهد.
وي با بيان اينكه بيماري كبد چرب يكي از بيماري‌هاي شايع در جامعه است، افزود: در اكثر موارد چاقي، اختلال در چربي‌هاي خون و كم تحركي از علل كبد چرب است، اما موارد ديگري مانند بيماري ديابت، مصرف مشروبات الكلي، بد غذايي و سوء تغذيه، مصرف برخي داروها مانند داروهاي ضدتشنج و بيماري‌هاي مزمن نيز در بروز كبد چرب موثرند. از طرفي كبد نقش مهمي در سوخت وساز و شكستن چربي‌ها در بدن دارد. حال در صورت بروز اختلال در آن، چربي در كبد رسوب كرده و موجب ايجاد كبد چرب مي‌شود. در عين حال تجمع چربي در كبد، نتيجه اختلال در يكي از چرخه‌هاي گردشي بين سلول‌هاي كبد و بافت‌هاي چربي حاصل مي‌شود.
علويان با بيان اينكه دليل اهميت توجه به كبد چرب، تاثير آن در بروز هپاتيت ناشي از چربي و بروز فيبروز در كبد و پيشرفت به سمت بيماري مزمن كبدي است، افزود: مصرف الكل، چاقي، ديابت قندي و بالا بودن چربي‌هاي خون، عمل جراحي روده و كاهش سريع وزن، سوء جذب پروتئين و كالري، بيماري‌هاي التهابي كبد مانند هپاتيت سي، كبد چرب حاملگي، مسموميت با مواد سمي مانند تتراكلريدكربن، فسفر و ... مصرف برخي داروها مانند تتراسيكلين، اسيد والپروئيك، آميودارون و تركيبات كورتن‌دار از علل و بيماري‌هاي همراه با كبد چرب محسوب مي‌شوند.
چاقي و كبد چربعلويان با بيان اينكه كبد چرب در افراد چاق شايع است، گفت: در اكثر مطالعات انجام شده بين ۶۰ تا ۱۰۰ درصد بيماران مبتلا به كبد چرب، چاق بوده‌اند. عواملي چون عدم تحرك جسماني، توسعه تكنولوژي، زندگي ماشيني، شهرگرايي و مصرف بي‌رويه مواد غذايي چرب، موجب شده‌اند تا شيوع چاقي روزبه‌روز بيشتر شود. البته بر اساس قد و سن افراد مي‌توان وزن ايده‌آل آنها را از جدول بررسي كرد و نسبت وزن به قد و اندازه دور كمر نيز در اين زمينه كمك كننده است. هنگامي كه انرژي (كالري) ورودي بيش از حد مصرفي باشد، كالري اضافه در بافت چربي ذخيره مي‌شود. حال اگر اين حالت طولاني مدت باشد، چاقي حاصل خواهد شد.
رژيم‌هايي كه كبد چرب را تشديد مي‌كننداين فوق تخصص بيماري‌هاي گوارش و كبد تاكيد كرد: افراد چاق نسبت به افراد داراي وزن طبيعي، به بو يا مزه غذا به ميزان بيشتري پاسخ مي‌دهند. حال بايد توجه داشت كه زياد خوردن يك علت مهم چاقي است، ولي تنها علت نيست، بلكه عوامل ديگري نظير تاثيرات محيطي، فرهنگي و ژنتيكي همگي در بروز چاقي دخالت دارند؛ حتي چاقي تنه‌اي يعني با شكم برجسته در افرادي كه نمايه توده بدني (BMI) طبيعي دارند و اندام‌هاي آنها چاق نيست، با خطر جدي ابتلا به كبد چرب غير الكلي همراه است. بايد توجه داشت كه برخي روش‌هاي سريع كاهش وزن مانند جراحي يا رژيم‌هاي بسيار سخت، مي‌تواند سبب تشديد كبد چرب و بيماري كبد شود.
كودكان هم در معرض خطرند!علويان همچنين اظهار كرد: همه فكر مي‌كنند كه فشار خون بالا، ديابت قندي و كبد چرب خاص بزرگسالان است. اين در حاليست كه اين عوارض در نتيجه وجود سندرم متابوليك از سال‌ها قبل است. متاسفانه بزرگسالان توجه كافي به سلامت كودكان خود ندارند و به راحتي غذاهاي آماده، پفك و تنقلات غيرسالم را در اختيار كودكان خود قرار مي‌دهند. ريشه بيماري‌هايي مانند فشار خون بالا، ديابت قندي و كبد چرب در بزرگسالي، در سنين كودكي است.
قندها در بروز چاقي موثرترند يا مواد چربي؟وي ادامه داد: معمولا مردم معتقدند كه متهم اصليِ چاقي، مصرف مواد چرب است، اما بايد دانست كه چربي مقصر اصلي نيست و در عوض رژيم‌هاي غذايي غني از نظر قندها به صورت مخفيانه چربي ذخيره كرده و دور كمر را افزايش داده و باعث شيوع چاقي مي‌شوند. مصرف چربي‌هاي خوب مانند اسيدهاي چرب اشباع نشده در روغن زيتون و آجيل، مي‌تواند چربي‌هاي اشباع شده گوشت‌ها يا در برخي غذاها را از بين ببرد. منابع ديگر چربي‌هاي خوب مانند اسيدهاي چرب ماهي و روغن آن، بدن را در برابر چربي‌هاي مضر محافظت مي‌كند.
علويان در عين حال توصيه كرد كه در موارد علاقه زياد به شكلات و كاكائو، از شكلات‌هاي با درصد كاكائو بالا و شكر كم استفاده كنيد. كاكائو حاوي مقادير زياد آنتي‌اكسيدان بوده كه در حفظ تندرستي بدن موثر است. هنگام مصرف لبنيات نيز از ماست كم چرب يا پروبيوتيك استفاده كنيد.

فوق تخصص بيماري‌هاي گوارش و كبد با اشاره به علل بروز كبد چرب، گفت: در اكثر موارد چاقي، اختلال در چربي‌هاي خون و كم تحركي از علل كبد چرب است.
دكتر سيد مويد علويان در گفت‌وگو با ايسنا، با بيان اينكه كبد نقش مهمي در ذخيره‌سازي و سوخت‌وساز چربي بر عهده دارد، گفت: كبد چرب طبيعي حاوي كمتر از حدود پنج گرم چربي در ۱۰۰ گرم وزن خود بوده كه از اين ميزان ۱۴ درصد تري‌گليسريد، ۶۴ درصد فسفوليپيد، هشت درصد كلسترول و ۱۴ درصد اسيد چرب است. بنابراين بايد توجه كرد كه در كبد چرب، ميزان چربي در كبد بيش از پنج درصد وزن كبد است كه در اين شرايط بيش از نيمي از چربي‌ها را تري گليسيريد تشكيل مي‌دهد.
وي با بيان اينكه بيماري كبد چرب يكي از بيماري‌هاي شايع در جامعه است، افزود: در اكثر موارد چاقي، اختلال در چربي‌هاي خون و كم تحركي از علل كبد چرب است، اما موارد ديگري مانند بيماري ديابت، مصرف مشروبات الكلي، بد غذايي و سوء تغذيه، مصرف برخي داروها مانند داروهاي ضدتشنج و بيماري‌هاي مزمن نيز در بروز كبد چرب موثرند. از طرفي كبد نقش مهمي در سوخت وساز و شكستن چربي‌ها در بدن دارد. حال در صورت بروز اختلال در آن، چربي در كبد رسوب كرده و موجب ايجاد كبد چرب مي‌شود. در عين حال تجمع چربي در كبد، نتيجه اختلال در يكي از چرخه‌هاي گردشي بين سلول‌هاي كبد و بافت‌هاي چربي حاصل مي‌شود.
علويان با بيان اينكه دليل اهميت توجه به كبد چرب، تاثير آن در بروز هپاتيت ناشي از چربي و بروز فيبروز در كبد و پيشرفت به سمت بيماري مزمن كبدي است، افزود: مصرف الكل، چاقي، ديابت قندي و بالا بودن چربي‌هاي خون، عمل جراحي روده و كاهش سريع وزن، سوء جذب پروتئين و كالري، بيماري‌هاي التهابي كبد مانند هپاتيت سي، كبد چرب حاملگي، مسموميت با مواد سمي مانند تتراكلريدكربن، فسفر و ... مصرف برخي داروها مانند تتراسيكلين، اسيد والپروئيك، آميودارون و تركيبات كورتن‌دار از علل و بيماري‌هاي همراه با كبد چرب محسوب مي‌شوند.
چاقي و كبد چربعلويان با بيان اينكه كبد چرب در افراد چاق شايع است، گفت: در اكثر مطالعات انجام شده بين ۶۰ تا ۱۰۰ درصد بيماران مبتلا به كبد چرب، چاق بوده‌اند. عواملي چون عدم تحرك جسماني، توسعه تكنولوژي، زندگي ماشيني، شهرگرايي و مصرف بي‌رويه مواد غذايي چرب، موجب شده‌اند تا شيوع چاقي روزبه‌روز بيشتر شود. البته بر اساس قد و سن افراد مي‌توان وزن ايده‌آل آنها را از جدول بررسي كرد و نسبت وزن به قد و اندازه دور كمر نيز در اين زمينه كمك كننده است. هنگامي كه انرژي (كالري) ورودي بيش از حد مصرفي باشد، كالري اضافه در بافت چربي ذخيره مي‌شود. حال اگر اين حالت طولاني مدت باشد، چاقي حاصل خواهد شد.
رژيم‌هايي كه كبد چرب را تشديد مي‌كننداين فوق تخصص بيماري‌هاي گوارش و كبد تاكيد كرد: افراد چاق نسبت به افراد داراي وزن طبيعي، به بو يا مزه غذا به ميزان بيشتري پاسخ مي‌دهند. حال بايد توجه داشت كه زياد خوردن يك علت مهم چاقي است، ولي تنها علت نيست، بلكه عوامل ديگري نظير تاثيرات محيطي، فرهنگي و ژنتيكي همگي در بروز چاقي دخالت دارند؛ حتي چاقي تنه‌اي يعني با شكم برجسته در افرادي كه نمايه توده بدني (BMI) طبيعي دارند و اندام‌هاي آنها چاق نيست، با خطر جدي ابتلا به كبد چرب غير الكلي همراه است. بايد توجه داشت كه برخي روش‌هاي سريع كاهش وزن مانند جراحي يا رژيم‌هاي بسيار سخت، مي‌تواند سبب تشديد كبد چرب و بيماري كبد شود.
كودكان هم در معرض خطرند!علويان همچنين اظهار كرد: همه فكر مي‌كنند كه فشار خون بالا، ديابت قندي و كبد چرب خاص بزرگسالان است. اين در حاليست كه اين عوارض در نتيجه وجود سندرم متابوليك از سال‌ها قبل است. متاسفانه بزرگسالان توجه كافي به سلامت كودكان خود ندارند و به راحتي غذاهاي آماده، پفك و تنقلات غيرسالم را در اختيار كودكان خود قرار مي‌دهند. ريشه بيماري‌هايي مانند فشار خون بالا، ديابت قندي و كبد چرب در بزرگسالي، در سنين كودكي است.
قندها در بروز چاقي موثرترند يا مواد چربي؟وي ادامه داد: معمولا مردم معتقدند كه متهم اصليِ چاقي، مصرف مواد چرب است، اما بايد دانست كه چربي مقصر اصلي نيست و در عوض رژيم‌هاي غذايي غني از نظر قندها به صورت مخفيانه چربي ذخيره كرده و دور كمر را افزايش داده و باعث شيوع چاقي مي‌شوند. مصرف چربي‌هاي خوب مانند اسيدهاي چرب اشباع نشده در روغن زيتون و آجيل، مي‌تواند چربي‌هاي اشباع شده گوشت‌ها يا در برخي غذاها را از بين ببرد. منابع ديگر چربي‌هاي خوب مانند اسيدهاي چرب ماهي و روغن آن، بدن را در برابر چربي‌هاي مضر محافظت مي‌كند.
علويان در عين حال توصيه كرد كه در موارد علاقه زياد به شكلات و كاكائو، از شكلات‌هاي با درصد كاكائو بالا و شكر كم استفاده كنيد. كاكائو حاوي مقادير زياد آنتي‌اكسيدان بوده كه در حفظ تندرستي بدن موثر است. هنگام مصرف لبنيات نيز از ماست كم چرب يا پروبيوتيك استفاده كنيد.